HSG je dijagnostičko – terapijska procedura koja se izvodi u cilju ispitivanja plodnosti kod žena i procene postojanja anomalija u građi materice.
Kod ovog snimanja se uoptrebljava kontrastno sredstvo na bazi joda, a snimci se rade rentgen aparatom u cilju prikazivanja unutrašnjosti šupljine materice i jajovoda.
Intervencija zahtjeva određene laboratorijske pretrage i pripremu prije same HSG:
1.uredan nalaz cervikalnog brisa (bakteriološki nalaz na aerobne i anaerobne bakterije ) – ne stariji od 7-15 dana
2.uredan nalaz kompletne krvne slike i sedimentacije.
Procedura se izvodi u traje 10 minuta, a sa cjelokupnom pripremom oko 15 minuta.
Pri zahvatu pacijentica je smještena u položaj na ginekološkom stolu. Nakon pranja vanjskog spolovila i rodnice te sterilnog pokrivanja, u rodnicu se uvodi opstetričko zrcalo, vrat maternice se fiksira te se uvede vrh histerosalpingografa u početni dio vrata maternice. Potom se unosi kontrastno sredstvo pod pritiskom, koje ulazi u šupljinu maternice, jajovode i prolazi u trbušnu šupljinu. Tokom izvođenja izrađuju se RTG snimke koje detaljno prikazuju stanje vrata maternice, šupljine maternice i jajovoda, njihovu anatomiju i prohodnost. Mogu se prikazati razvojne anomalije maternice. Pri slabije izraženim priraslicama na jajovodima postiže se učinak poboljšanja i uspostave prohodnosti jajovoda.
Provodi se tako što se na grlić materice postavi instrument, kroz koji se ubrizgava konstrast. Taj kontrast ispunjava kanal grlića materice, ulazi u jajovode i ako su njihovi otvori prolazni, prolazi u trbušnu šupljinu. Kontrast se posmatra rentgenom.
Kod žena se najprije uradi mikrobiološko ispitivanje (cervikalni i vaginalni bris), tj. brisevi na specifične mikroorganizme koji mogu da budu uzrok nemogućnosti začeća. Posle toga se rade hormonske analize (ispitivanje postojanja ovulacije). Onda se kao sljedeći korak ultrazvukom provjerava morfologija unutrašnjih genitalnih organa, i izgled sluznice materice tokom ciklusa, kao i veličina folikula.
Procedura nije bolna, kratko traje i tokom nje se urade tri radiološka snimka.
Za ovu metodu je bitan tajming, jer se HSG radi isključivo dva, tri dana po završetku menstrualnog krvarenja, (devetog ili desetog dana od prvog dana menstruacije) da bi se izbjegao ulazak kontrasta u krvne sudove. Prije intervencije je potrebno uraditi i laboratorijske krvne analize. Njima se provjeravaju sedimentacija i leukociti, koji mogu da ukažu na postojanje neke infekcije u organizmu.
Ukoliko se poslije HSG-a konstatuju patološke promjene unutar materice, polipi, miomi i potpune ili djelimične pregrade, tada se histeroskopski kroz kanal grlića materice rješavaju ti problemi. Ako se kanali ispunjavaju, a kontrast ne prolazi u trubušnu duplju, tada je potrebno uraditi laparoskopiju. A ako se utvrdi da su jajovodi neprohodni, potrebno je donijeti odluku o daljem liječenju, što je individualno za svaku pacijentkinju.
