Histeroskopija je minimalno invazivan endoskopski zahvat koji omogućava detaljan pregled unutrašnjosti materice, kako bi se dijagnosticirali uzroci poremećaja i bolesti materice. Preporučeno je da se izvodi, neposredno nakon menstrualnog ciklusa, kada je grlić materice dovoljno otvoren, te nema potrebe za njegovim mehaničkim širenjem ( dilatacijom). Kateter se plasira u kavum (šupljina) materice, kroz grlić – potom se inicira sterilan fiziološki rastvor – što dalje omogućava sagledavanje endometrijuma.
Za izvođenje histeroskopije koristi se histeroskop ( tanki endoskopski instrument sa izvorom hladne svjetlosti – mikrokamera), koji se uvodi u materičnu šupljinu, kroz vaginu i grlić materice, pri čemu se vizueliziraju eventualne patološke promjene.
U odnosu na ultrazvuk, koji danas predstavlja “zlatni dijagnostički standard”, histeroskopija ima znatne prednosti. Ultrazvučnim pregledom nije uvijek moguće otkriti baš sve eventualne nepravilnosti unutrašnjosti materišta. Obzirom da je materica organ, čiji su zidovi priljubljeni jedan uz drugi, histeroskopija je nezaobilazna metoda za postavljanje ispravne dijagnoze. Ona je istovremeno i dijagnostička i terapijska metoda, jednostavna za pacijentice, pošteđuje ih suvišnih pretraga, koje nisu potpune.
Ima važnu ulogu u ispitivanju steriliteta, ponovljenih pobačaja i abnormalnih krvarenja iz materice, a smatra se da je zapravo njen zanačaj najveći u konačnoj dijagnostici intrauterine patologije.
Dijagnostička histeroskopija traje nekoliko minuta i izvodi se ambulantno, u kratkotrajnoj anesteziji. Izvodi se kako bi se ispitala neplodnost, zbog ponavljanja spontanih pobačaja, nepravilnih i obilnih menstrualnih krvarenja u perimenopauzi i postmenopauzi radi kontrole sluznice materice, kod žena koje uzimaju lijek zbog karcinoma dojke. Na kraju postupka katkad je potrebno uzeti uzorak tkiva sluznice materice kako bi se provela patohistološka analiza.
Terapijska histeroskopija izvodi se kod poremećaja ili bolest unutar šupljine materice, obično u općoj anesteziji, ali može i u lokalnoj, ovisno o trajanju planiranog zahvata. Razlozi za izvođenje jesu spaljivanje sluznice materice, odstranjivanje polipa i mioma koji se nalaze u šupljini materice, otklanjanje pregrade ili priraslica, te odstranjivanje spirale koja se ne može ukloniti na uobičajen način.
Histeroskopija se može uraditi kod :
- ispitivanje i liječenje abnormalnosti genitalnih organa
- neplodnost
- bol u donjem dijelu trbuha
- neredovite menstruacije
- obilnog vaginalnog krvarenja
- krvarenje u postmenopauzi
- Asermanov sindrom
- pripreme za IVF
- u slučaju drugih nerazjašnjenih simptoma u ginekologiji
U nekim slučajevima, kada se za vrijeme histeroskopije postavi dijagnoza, histeroskop se koristi i za operativno liječenje, jer vizuelna kontrola svodi komplikacije na minimum. Patološke promjene koje se mogu histeroskopski – operativno liječiti su:
- miomi (dobroćudne tumori stijenke materice koji se izbočuju u šupljinu materice)
- polipi (dobroćudne izrasline sluznice materice)
- zadebljanje sluznice materice
- septumi(pregrade materice)
Smatra se da kod pacijenata koji su imali dva ili više neuspješna IVF ili ICSI pokušaja, dijagnostička ili operativna histeroskopija prije sljedećeg pokušaja povećava šansu za trudnoću. Iako rezultati studija nisu jedinstveni, izgleda da operativna histeroskopija kod neplodnih žena sa polipima, miomima, septumom uterusa ili intrauterinim sinehijama poboljšava reproduktivni ishod.
Prednosti:
- kratak oporavak (već istog dana nakon dijagnostičke histeroskopije može se nastaviti sa uobičajenim aktivnostima)
- nakon histeroskopije nije potrebno uzimati mnoštvo analgetika, kao kod drugih metoda
- u jednom navratu postavljanje dijagnoze i rješavanje problema
- nepotrebno podvrgavanje mnoštvu drugih pregleda koji iziskuju izdvojeno vrijeme i financijski trošak za pacijenticu
Priprema pacijentice za zahvat
- Priprema pacijentice za histeroskopiju podrazumijeva intimnu njegu i toaletu, kao i apstinenciju od jela i pića u trajanju od najmanje 5 sati, ako se intervencija izvodi u opštoj anesteziji.
- Osim toga neophodan je i uredan nalaz vaginalnog i cervikalnog brisa. Potrebe za hormonskom pripremom zavise od indikacija za historoskopiju.
Moguće komplikacije
Komplikacije su moguće, kao kod svakog operativnog zahvata, ali su vrlo male, čak manje od komplikacija vezanih za kiretažu materice, jer se cijelo vrijeme radi pod kontrolom oka. Komplikacije uključuju krvarenje, perforaciju maternične šupljine te infekciju.
Simptomi koji se katkad javljaju nakon ovog zahvata odnose se na bolove nalik menstrualnima, iscjedak ili lagano krvarenje (7-14 dana nakon zahvata).
Izvođenjem histeroskopije, značajno su povećane dijagnostičke mogućnosti u slučaju bolesti materice, omogućen je izbor najboljih metoda liječenja, te kontrola efekata liječenja.
U Plavoj poliklinici naši iskusni ginekolozi su obučeni za izvođenje histeroskopije, kao i svih minimalno invazivnih operacija. Histeroskopiju radimo u ambulantno, tako da pacijentice nakon snimanja mogu nastaviti normalno funkcioniranje. Kako smo prethodno pomenuli, uz pomoć histeroskopa identificiraju se uzroci steriliteta, obilnih i neredovnih krvarenja, bolovi u maloj zdjelici – različite etiologije i pritom izvode i ginekološke operacije bez skalpela i šavova.Pored toga što Poliklinika posjeduje savremeni histeroskop, napomenut ćemo da naši specijalisti ginekologije imaju velika znanja u području neplodnosti, bez čega tumačenje dobijenih nalaza ne bi bilo relevantno.